Bhumi Joshi.

                          અહેસાસ હાથમાંથી રમકડું  છીનવાતું  હોત તો રો-કકળ કરીને પણ કદાચ પાછું મેળવી શકાત ! પણ આજે લંબાવેલો હાથ, હ્રદયની ભીનાશ, આંખોના આંસુ, લોકોની ભીડ, કે કોઈના  શબ્દો એને નહીં રોકી શકે ! કારણ હવે એ સર્વત્ર છે. એના હોવાનો એહસાસ છે. તે છતાં એ ક્યાંય નથી ! ભૂમિ જોશી

                                                                 અતરાપી                                                                                        ધ્રુવ ભટ્ટ   માનવ જીવન અને આસપાસના  તાણાવાણાથી ગુંથાયેલી અને સંબંધોના મોહપાસના બંધનમાંથી મુક્ત કરતી કથા. સારમેય કશુંય શીખ્યો ન હોવાછતાં એ અગાથને જાણી ચુક્યો છે ને કૌલેયક જ્ઞાનની ચરમસીમાએ પહોંચવા છતાં એને એ અવસ્થા પ્રાપ્ત થઇ શકી નહોતી. સતત કશુંક બનવાની લાહ્યમાં એ કદાચ કશું જ બની શક્યો નહતો. ને સારમેય એ કશું જ ન હોવાછતાં સર્વત્ર હતો. સારમેય ક્યારેય ઉત્તમ શ્વાન બનવાની હોડમાં દોડયો જ નથી. એણે માત્ર એના અસ્તિત્વમાં જીવ્યો છે. કૌલેયકના મતે, 'જાતવન શ્વાન બનવું કંઈ સહેલું નથી. તે માટે કેટલુંય ત્યાગવું પડે છે.' માણસ અવિરત પણે બંધાતો જાય છે એણે જ રચેલા ચક્રવૃહમાં.  જે થાય છે એનો સહર્ષ સ્વીકાર કરવો જોઈએ. આપણે જે હોઈએ તે જ થવા માટે બીજા પાસે કઇ શીખવું શા માટે પડે ? અને કોઇના શીખવવાથી પણ આવડી જાય તેવું હોતું પણ નથી. આપણે સતત કંઈ પામવાની હોડમાં કેટકેલુંય નેવે મૂકીને ચલતા હોઈએ છીએ અથવા તો એ આપણી આદત બની ગઈ હોય છે, જેમ રોટલા

લાગણી મારો  જ અધિકાર હોયને ! એમ સમજીને, બહુ સાચવીને સંઘરી રાખેલી પણ હવે મને જ ક્યાંય પાછી મળતી નથી એ લાગણીઓ !! ભૂમિ જોશી 

વિસામો વિસામા પર રોકાઈ ન શકાય. કેટલોય આરામ દાયક હોય તો પણ ત્યાંથી ચાલવું તો પડે જ ને ! એને રસ્તાની ઓળખ બનાવી રસ્તામાં રાખી શકાય. પણ એને રસ્તો ન બનાવી શકાય. ભૂમિ જોશી

 Secret Superstar : It's all about Women It is the story of Insia Malik who belongs to the conservative Muslim family. From the very first entry of Najma, audience can assume that there is something is going  wrong to her and afterwards audience come across that she is the victim of love marriage life and domestic violence. Belonging to much rigid Muslim background, Najma can't raise her voice openly against the violence and goes on under the control of dominant rules and suffers a lot.  Insia has the dream to become the world's best Singer .It is also Young adult story of Insia and Chintan who helps her throughout the movie. It seems like that there is nothing new in the movie because it shows the same story of women's pain and suffering to fulfil their dream.  There we find the most beautiful bonding of the relationship of Mother and daughter. Though Insia raised under the dominant cultural she raises her voice to be free from the cage of patriarchy.  The fru

'વિસ્મય' એવો તો સ્વપ્નેય ખ્યાલ થોડો હોય ? કે રમકડાંની ચાવી ખૂટી જાય એમ જ એના દેહમાંથી આમ સાવ અચાનક પ્રાણ ઉડી જશે ? ને એને સવારે ઊઠતા જોવાની રાહમાં જાગરણ કરી ચૂકેલી આંખો હવે આજીવન ઉજાગરા કરશે ! એને કહેલું કે આવતીકાલ એ વિસ્મયની કાલ હશે. પણ કોના માટે ? હવે, હવે શું ? એ તો ચાલી ગઈને, ન સાંભળવાનું બધું જ પ્રેમથી સાંભળીને. ને પ્રેમનું બધું જ ધરબાઈને પડ્યું છે હજુ ભીતરમાં ! ભૂમિ જોશી

બા એણે આપેલું ઘણુંબધું એક બંધ મુઠ્ઠીમાં મને ! પટારો ખોલીને ખજાનો બતાવેલો એના રોમરોમ માંથી છલકાતાં પ્રેમનો, હૂંફનો, વ્હાલનો, સ્પર્શનો, ને શીખવેલી એક રીત જીવવાની ! બા સદેહે ગુંથાયેલી રહેતી પૂજાઘરમાં રસોડામાં, ઓરડામાં, ફળિયામાં, બાળકોમાં, તહેવારોમાં ને સતસંગમાં. હવે બા છે ઘરના અસ્તિત્વમાં, હદયના ધબકારમાં, શ્લોકોના ઉચ્ચારણમાં, થીજી ગયેલા અશ્રુમાં, બાજી ગયેલા ડુમામાં, ને આંખોના ઝળઝળીયામાં ! ભૂમિ જોશી

                            गोदान गोदान  प्रेमचंद का आखरी और सर्वश्रेष्ठ  उपन्यास हैं। गोदान वो कथा हैं जिसमें भारतीय किसान का संपूर्ण जीवन निरूपण किया गया  हैं । होरी और धनिया दोनों पात्र भारतीय किसान का प्रतिनिधित्व के रूप में हमारे सामने खड़े हैं। होरी और धनिया की आशा, निराशा,वेदना, बेबसी, डर, और धर्मभीरुता वाचक को जनजोड़ को रख देती हैं । कैसे किसान कभी भी अपनी जिंदगी में खड़ा नही हो शकता वो निरूपण लेखक प्रेमचन्दने हूबहु चित्रण किया है। वो जिस कर्ज़ में पैदा होता हैं उसी कर्ज़ में वो अपनी सारी जिंदगी गुलाम बनकर गुजार देता है । गोदान, वास्तव में, २०वीं शताब्दी की तीसरी और चौथी दशाब्दियों के भारत का ऐसा सजीव चित्र है, जैसा हमें अन्यत्र मिलना दुर्लभ है।गोदान ग्राम्यजीवन और कृषि संस्कृतिका महाकाव्य हैं । इसमें प्रगतिवाद, गांधीवाद और मार्क्सवाद का पूर्ण परिप्रेक्ष्य में चित्रण हुआ हैं ।(Wikipedia) किसान होना अपने आप में एक अभिशाप बन चूका हैं वो मुद्रण यहाँ देखने को मिलता हैं । जो लोग दो वक़्त की रोटी नहीं जुट्टा पाते वो किसी और चीजो को के बारे में कैसे सोच शकते है। आँगन में गाय होना

વિલીનીકરણ આજ  પહેલીવાર એના  પગ ના  ખચકાયા.  આટલા બધા  માણસોની  વચ્ચેથી  પણ  એ જતી રહી,  સ્વમાન ભેર . એના સ્વમાનને  ઠેસ પહોંચાડીને ! હા,  યાદ  છે  એકવાર કહેલું  કે  'ચાલી જા અહીંથી'  ને  છતાં એ રોકાય  ગયેલી. કોના માટે ?  દીવાલોના સૂકા દેહમાં પ્રાણ પુરવા માટે. એના માળા ફરતે  કોઈ ભરડો  ન લઈ  જાય એ  માટે . એના  ઘરના રસોડાનું સંગીત શૂન્ય  ન થઇ  જાય  એ  માટે. ભીનો  થયેલો ટુવાલ  બેડશીટ પર જ  પડ્યો ન  રહે  એ માટે . ને  આજે  કરગરીને ચોધાર  આંસુડે  ગળે બાજી ગયેલા ડુમા સાથે  એ સાદ  પાડે છે "રોકાય જા  મારા માટે " ! તો પણ  એ  હવે  વિલીન  થઈ  જશે  માટીમાં  માટી  બની ! Bhumi Joshi 

‌ ગઈકાલે રાત્રે જ કવિ શ્રી રઈશ મણિયારનો એક સરસ શેર સાંભળ્યો. હજી પણ એના પડઘા હદયમાં કેટલાય વિચારો સાથે પડ્યા કરે છે. એવું સાંભળ્યું છે કે જે સાંભળીએ, જે વિચારીએ ત્યારે જે દ્રશ્યો સ્મૃતિપટ પર રચાય એના આધારે એની સમજણ ગુંથાયેલી હોય છે. ને બન્યું પણ એવું જ ! રઈશ મણિયારનો એ શેર ની સાથે જ Samuel Backett 'Waiting for Godot' અને Syshphus બન્ને એકસાથે સ્મૃતિપટ પર ઉપસી  આવ્યા. હા, એ બન્નેમાંથી કોઈ અજાણ્યું નહતું સાવ અંગત લગતા મિત્રો જ છે મારી માટે. એક નાની વાતથી જેમ એ બન્ને જેમ જીવનની બહુ મોટી ફિલસુફી જણાવે છે એમ જ હસતા હસતા આ કવિ બહુ મોટી વાત કરી જાય છે ને લખે છે, "જિંદગી સમજ્યા તો જાય છે જીવ્યા વગરની, ને લોક જીવ્યે જાય છે સમજ્યા વગરની." #Existential crisis #Meaninglessness  #Existentialism # absurdity of life #Nothingness #Menace Ignorance is bliss but how far it is true ? It is not blissful moment for anybody when they know something. Two kinds of people are living in the world. First, people those who are happy. They don't have any idea or don't

Today I have attended the seminar on  "ભારતીય સાહિત્ય અને સમાજમાં નારીજીવન :  વાસ્તવ અને નિરૂપણ" under the banner of Sahitya-Akademi and Gramlok at B.K.Patel Arts & L.M. Patel Commerce College, Savli. Programme is started at 10: 20 in Shivranjani Kalabhavan Anchor of the programme was respected Nikhil Sir and then after the programme is handover to respected Himanshi Shelat.  Scholars are 1) Sonal Bhatt - Socail Worker 2) Ashish Kakkad - the film actor  3) Chaitanya Bhatt -   Social worker 4) Uday Gaur - English Professor and short story writer  5) Himanshi Shelat -  the chair person of the programme is the well known writer of Gujarati language who won the Sahitya-Akademi Award in 1996 for her short stories collection 'Andhari Galima Safed Tapaka' (1992). She is inspired from Jane Austen and George Eliot. Sitanshu Yashaachandra the great Gujatati poet and critic who won the Sahitya Akademi in 1987, Ranjitram Suvarna Chandrak in 19

સાંજ પડ્યે કેટ-કેટલાંય ચહેરાઓ આપણી સામેથી પસાર થઇ જાય છે. કેટલાય નવા લોકોને મળીએ છીએ ને એ નવા ચહેરાઓ આપણા બનીને રહે છે કાયમ માટે. ને રચાય છે આપણું વર્તુળ. હા, આપણું વર્તુળ કારણ કે રક્તના સંબંધો ને સગા સંબંધીઓ માણસને વારસામાં મળે છે.  કાજલ ઓઝા વૈદ્ય કહે છે, એમ મિત્રતા એ માણસ જાતે પંસદ કરે છે, જાતે વાવે છે, ઉછેરે છે અને જાતે જ જીવે છે. પછી એ જાતે જ ઉછેરેલો છોડ જીવનમાં ડગલેને પગલે વૃક્ષ બની છાંયા આપ્યા કરે છે. સાચી મિત્રતા એ કંઈ સમૃદ્ધિ, પૈસા, કે સુંદરતા પર અધાર નથી રાખતી. એ તો અધાર રાખે છે માત્ર હ્રદયની ભીનાશ પર. એને તમારા માર્ક્સ, દેખાવ કે વૈભવ સાથે કોઈ જ લેવા દેવા નથી હોતો. હોય છે તો માત્ર તમારા સંપુર્ણ અસ્તિત્વનો સ્વીકાર ! તેઓની સાથે જેવા છો એવા જ થઇને રહી શકો. કોઈ દંભની ત્યાં જરૂરિયાત રહેતી નથી.ને એટલે જ મિત્રો એટલે.... સંસાર સાગર માંથી વીણેલાં મોતી. સ્કૂલથી લઈને આત્યર સુધીમાં કેટ-કેટલાય મિત્રો સાથે રહ્યા ને થોડા છૂટતા પણ ગયા.Each coin has two sides. All friendship are just for sharing and enjoying but it is also true that there are very few friends who care and they are stron

Hey there ! I am using Whatsapp न जाने जिंदगी का ये कोनसा दौर हैं, इन्सान ख़ामोश हैं और ऑनलाइन कितना शौर हैं ।  Thank God! Whatsapp, Facebook Twitter, Hike, Instagram etc..અમારી  પાસે છે. વર્ષો પહેલાં લોકો કેવી રીતે જીવતા હવે એની વર્તાઓ કેહવાય છે.હા, રામાયણ ને મહાભારતની જેમ જ. અમારા વખતમાં આવું ન હતું. (हमारे जमाने में तो.....આગળ લખવાની જરૂર નથી ને? ) ખરેખર, આવું નહતું. લોકો પાસે computers,  smartphones, laptops, tablets,  internet જેવી આધુનિક ગણી શકાય એવી સુવિધાઓ ન હતી પણ સાથોસાથ મનોરંજનના સાધનો ન હતા એવું નહતું. ત્યારે આખ્યાનો, ભવાઈ, કથપુટળીઓના ખેલથી લોકો આનંદ પ્રાપ્ત કરતા. અત્યારે એનું પ્રમાણ નથી એવું નથી પરંતુ નહિવત પ્રમાણમાં છે. પહેલાં લોકો પાસે સમય હતો એકબીજાને સાંભળવાનો, સમજવાનો ને ખાલી કેમ છે ? પૂછીને, એના પ્રત્યુતરની રાહ જોવાનો! અરે, આ જમાનો પણ કંઈ જેવો તેવો નથી. એક એક ને આંટી મારે એમ છે Whatsapp, Facebook, Twitter, Hike..etc. Theatreમાં પણ ફિલ્મ જોતી વખતે, મિત્રો સાથે ગોળાબાજી કરતી વખતે, ઘરના સભ્યો સાથે બેઠા હોય ત્યારે પણ એક નવી પળોજણ આપણા હાથમાં જ હોય છે એ છે Online

Dedicate to respected Barad sir. हमारे गुरुजी ने एक नई कहानी शिखाई हैं, जहाँ न तो रावण बुरा हैं और नाही राम भगवान ! आप की ही हैं वो शिख जो समजती हैं की साहित्य सिर्फ गुदगुदि नही वो मॉन्स्टर का विद्रोह भी हैं, एक ही सिक्के के दो पहलु एक वर्ड्सवर्थ तो दूसरा रोबर्ट फ्रॉस्ट भी हैं । परदा उठाके देखने की हिम्मत आपने ही दिलाई है, गर सच्चे हो तों आवाज़ उठाने की शिख आपसे ही पाई हैं ! समाज की तस्वीर हरकदम पर सामने लाई है, कोई नर इंद्र और नरेंद्र की गाथाए सुनाई हैं । अभी तक सीता, भानुमति और द्रौपदी की बाते करने वालों, हैं क्यों जरूरी अभी भी वो feminist theory दिखाई  है । जब पढ़ाई कविता 'कपडे आये तो...' सोचने पर मजबूर हुए, की सिर्फ बिखरते लिबासों में रंगगिनिया ही लहराई हैं। वो सारी वेल्यु ऑफ़ theories and conditioning of mind, LPG का मतलब और GST  की भरमार । वो Nationalism और Globalization का crisis, वो पतंजलि और मॉल का Glocal market । 9/11 का issue और मीडिया का प्रोजेक्शन, होने की सभवनाये और छिपे  हुई कई संदर्भ । इतिहास का पुनरावर्तन और नक्सलवै हमले, हिस्टोर

મૃત્યુ હે?? ન હોય!! અરે, હજુ હમણાં જ વાત કરેલી ફોન પર, દસ મિનિટ પહેલાં જ.  બોલતાની સાથે તો હાથમાંથી ફોન પડી જાય ને ગળે ડૂમો બાજી જાય. આંખોમાંથી પડુ પડુ કરતા આંસુઓ પાંપણોનો બંધ તોડી નાખે.  હજુ હમણાં જ ઝઘડેલા, ફરિયાદોની આપ- લે કરેલી ને કહેલું કે થાય તે કરી લે. ને  અણધાર્યું બની જાય, ન બનવાનું ! હવે, કરવાનું કશું જ ન હોય, કારણ હવે હયાતી ન હોય. હા, હાજર હોય આંખોમાં ચોધાર આંસુઓ જેની હવે જરૂર ન હોય. હોય તો માત્ર સાથે વિતાવેલી એક-એક ક્ષણોની યાદો ને વર્ષોથી કહી ન શકાયેલા શબ્દો જે અત્યારે ગળે ડૂમો બાજીને ઘેરી વળ્યાં હોય. હમણાં જ જેને બહુ સરળતાથી કહી દીધેલું કે 'જા' ને હવે .....? એના ગયા પછી એક ખાલીપો ને સૂનકાર હોય સર્વત્ર. થોડી વાર પેહલા જ જેની સાથે બેસવાની આનાકાની કરેલી, એની સાથે હવે ક્યારેય બેસી શકાશે નહીં એ જાણવા મળે તો ? જેને હમણાં થોડી વાર પહેલાં જ ચાલતા -ચલતા અવગણી નાખેલ, એ ચહેરો ક્યારેય હવે દેખાશે જ નહીં તો ? આજે નહીં આવી શકું , કાલ ચોક્સસ મળું. પણ જો એ કાલે હાજર જ ન હોય તો ? અરે, રાહ જો, હમણાં પહોંચું જ છું, અરે આવી પહોંચ્યો, એમ કહેનાર ના પગલાં ઘર ભણી પાછા ફરે જ નહીં ત

How M.Phil shaped me ?? Journey is the most important there is nothing like destination. The same way learning process is more important than learning. When you are passing through such process it is just like tormenting, and restlessness process to find out something. One has to do much brainstorming which creates unrest. Ultimately, when one gets result at the end it is incredible. Rather I would like to say it is the another version of Self.  Last year, I had question how literature shaped me ? Now I have question How M.Phil shape me as research scholar ? Things are extremely different in year because year before I was the 'student' of M.A (literature) and now I have to treat self little bit different as the student of research programme.    "Research is formalized curiosity . It is poking and prying with a purpose."                                                                                                  - Zora Neale Hurst